Fred Tijmstra Tabaksfabriek Th. Groeneveld – Sneek
Omstreeks 1860 dreef de firma W.Olivier & Co in Sneek een in 1769 opgerichte handelszaak in koffie, thee en tabak. Op 7 mei 1887 beëindigde Olivier zijn zaak. De koffie- en theehandel werd overgenomen door stadgenoot en tevens tabaksfabrikant A.van Veen & Zonen. Voor de overname van de handel in tabak werd Thomas Groeneveld aanbevolen die zich vestigde in een pand op de Oosterdijk in Sneek. Tevens mocht Groeneveld zich depothouder noemen voor de verkoop van verpakte theeën van de voormalige firma Olivier, die hij waarschijnlijk van Van Veen betrok.
De eerste jaren maakte hij in zijn advertenties gebruik van de goede naam van Olivier en naar het oprichtingsjaar 1769. Hij probeert via advertenties nieuwe afnemers voor zijn producten te verwerven. In 1893 zoekt hij een knecht bekend met het tabaksvak, waarschijnlijk voor zijn kerverij. Tevens maakt hij aan de gebruikers bekend dat voortaan de Blanke Baai in zakken met een rood wapen wordt verpakt. Gestaag krijgt hij meer klanten en wederverkopers voor zijn geproduceerde tabak. In de jaren daarna innoveert hij zijn kerverij dor gebruik te maken van een stoommachine. In 1914 adverteert hij met de naam Stoomtabaksfabriek. Na de eerste wereldoorlog is de tabak onderhavig aan prijsschommelingen.
In 1917 wordt de tabaksfabriek ondergebracht in een vennootschap van zijn drie zonen, Jelle, Berend en Fokke Klaas, opererend onder de oude naam firma TH. Groeneveld. Doel is de exploitatie van de tabaksfabriek, en de handel in tabak, sigaren en andere artikelen.
Intussen blijft Groeneveld zijn verspreidingsgebied vergroten, in 1920 verschijnen zijn advertenties zelfs in Limburg. In een advertentie uit 1921 worden de gangbare soorten aanbevolen.
De winkel aan de Oosterdijk met de kerverij en de achterliggende pakhuizen worden te klein. In 1923 koopt hij de voormalige strafgevangenis in Sneek voor het bedrag van f 13751,-. De winkel aan de Oosterdijk en zijn drie ernaast gelegen pakhuizen aan de Truffelsteeg worden te koop aangeboden. De winkel brengt f 11768,- op en een pakhuis naast de winkel f 3050,- (of 8050,-) De voormalige gevangenis wordt verbouwd tot fabriek en kantoor. Hij is grossier van o.a. Richard II sigaren.
In 1927 krijgt hij een stand op de tentoonstelling van de Handels Inkoopmaatschappij in Weert. Daar etaleert hij o.a. zijn Friesche Heerenbaaien “De Sjees”. Inmiddels is de stoommachine vervangen door een elektrisch aangedreven machine. Groeneveld sponsorde de tabak bij rookwedstrijden zoals in 1936 in café “de Toelast ”in Den Helder. 50 personen deden mee en streden voor de prachtige prijzen.
Na het uitbreken van de 2e Wereldoorlog kreeg de fabriek steeds minder tabak te verwerken. Een geluk was de toewijzing van het Rijksbureau voor Tabak en Tabaksproducten ( R.B.T.T.) om vanaf augustus 1944 in Nederland verbouwde amateurtabak te mogen fermenteren. Daardoor kon het personeel aan het werk blijven en dat heeft geduurd tot in 1948. We mogen aannemen dat de fabriek kort daarna gestopt is. In de tabaksalmanak van 1951 wordt Groeneveld niet meer vermeld.
VERPAKKINGEN 1930 – 1940
VERPAKKINGEN na 1945
Bronnen:
– Krantenarchief www.delpher.nl
– afbeeldingen uit particuliere collecties